شعری از ملک الشعرای بهار:
تن زنده والا به ورزندگی است
که ورزندگی مایه ی زندگی است
به ورزش گرای و سرافراز باش
که فرجام سستی سرافکندگی است
ز ورزش میاسای و کوشنده باش
که بنیاد گیتی به کوشندگی است
.
ورزش مفرّح جان است و روح و تن
چون ژاله است و گل، مَثَل ورزش و بدن
تا رخنه کرد رخوت و سستی، به سینه ات
بر سینۀ غم خود دست رد بزن
ورزش تو را به اوج نشاط است رهنمون
بی ورزش آدمی به نسیمی است سرنگون
ورزش جلا و صیقل روح است و جسم تو
اینگونه هم برون تو زیباست هم درون
.
ر
-تناسب محتواي مناسب كتب درسي با نيازها و علايق دانش آموزان
- ايجاد فضاهاي آموزشي استانداردمحيط فيزيكي جذاب، خوشايند و مطلوب بويژه استفاده از رنگ هاي شاد درطراحي مدرسه
- تجهيز مدارس به امكانات آزمايشگاهي و كارگاهي
- شوق و اشتياق معلم در تدريس
- در نظر گرفتن مكان هايي براي تشكيل اجتماعات دوستانه بين دانش آموزان
- موقعيت فيزيكي مكان مدرسه
- بهداشت محيط مدرسه (نمازخانه، كلاس ها، سرويس بهداشتي، كتابخانه و حياط تميزو جذاب)
- وجود كتاب هاي جذاب و شاد در كتابخانه مدرسه و سهولت دسترسي به آنها
- اختصاص ساعاتي براي پروراندن تخيل و خلّاقيت دانش آموزان
- ايجاد فضاي سبز در مدرسه
- ارائه تغذيه و مواد خوراكي سالم در مدرسه
- استفاده از وسائل كمك آموزشي متنوع و مناسب براي جذابيت بيشتر كلاس (تخته الكترونيكي، كامپيوتر، اينترنت،
- استفاده كاركنان و معلّمان از لباس هاي مناسب با رنگ هاي شاد
- انتخاب رنگ مناسب و شاد براي روپوش دانش آموزان
- استفاده از تهويه و نور لازم، كافي و مناسب در كلاس ها و محيط مدرسه
- توجه به تفاوت هاي فردي دانش آموزان و رعايت مسائل روانشناسي و تربيتي در تدريس
- انعطاف در طراحي فيزيكي كلاس براي ايجاد تنوع بيشتر
4- عوامل آموزشی و مؤلّفه هاي مؤثّر در ايجاد مدارس شاد
- پخش موسيقي آرام بخش و شاد در ساعات استراحت
- توجه و تأكيد بر هنردر برنامه درسي مدرسه
- حاكميت جو پاسخگويي نسبت به دانش آموزان در مدرسه
- استفاده از روش هاي فعال تدريس مانند گردش علمي و ايفاي نقش كلاس، متناسب با موضوع درس و نمايش فيلم و اسلايدتوجه به فعاليتهاي متنوع نظيرخواندن قصه ها و داستان هاي جالب و جذّاب براي دانش آموزان
- تشكيل تيم هاي ورزشي متشكّل از معلمان و دانش آموزان
- در نظر گرفتن مكان هايي براي شادي تحت عنوان ايستگاه خنده، تابلوهاي شعرهاي شادي آفرين وگنجاندن فعاليتهاي شاد و متنوع نظير جنگ خنده و ورزش مفرّح صبحگاهي در مراسم آغازين لطيفه - برگزاري جشن ها به مناسبت اعياد و . - ايجاد فضاي شاد براي معلمان (سالن ورزشي، گردش، مسافرت و.)
- استفاده از روش هاي تشويق و تنبيه مناسب براي هدايت رفتارهاي دانش آموزان در حوزه هاي مختلف برگزاري نمايشگاه آثار دانش آموزان (اجتماعي، ورزشي، تحصيلي و.) -گنجاندن برنامه هاي مفيد و مفرّح در زنگ تفريح مانند بازي هاي سنّتي و خلّاقانه
- تشكيل گروه هاي هنري در مدرسه
- تهيه كارت تبريك براي تولّد دانش آموزان و معلمان
- دادن تكاليف متنوع، جذّاب و متناسب با توان دانش آموزان
-دعوت از افراد محبوب و موفق هنري، ورزشي و.
- بردن دانش آموزان به تئاتر، پارك، سينما و اردوهاي تفريحياستفاده از مشاوران مجرب و دلسوز براي حل مشكلات دانش آموزان و همدلي و همدردي با آنها
منابع و مأخذ:
ترکمان، پری منظر. مدرسه، مدرسه است، رشد مشاور مدرسه، دوره یکم، شماره3، 1385.
شارف، ریچارد اِس، نظریه‌های روان‌درمانی و مشاوره، ترجمه: مهرداد فیروزبخت، تهران، چاپ سوم، 1386 .
کاکیا، لیدا. 1385، آرامش و نقش آن در زندگی، ارتباط پیوند، همدلی و آرامش، ماهنامه تربیت، سال21، شماره8، 1385.
محمودیان، طاهره. شادابی و نشاط خانواده و تأثیر آن بر فرزندان، ماهنامه تربیت، سال20، شماره 1،1383 .
مرآتی، کیانوش. به شادی همی دار تن را جوان، ماهنامه پیوند، شماره 289،1382.
صباغیان، زهرا. مدرسه و تقویت نشاط و امید به زندگی، ماهنامه پیوند، انجمن اولیا و مربیان، شماره 309، 310، 311، 1384
-رباعیات خیام مطابق انتخاب و تصحیح محمدعلی فروغی و دکتر قاسم غنی، ناشر: اساطیر – تهران، چاپ چهارم،1385.
References:
1- R, Biswas-Diener (2007). Positive psychology coaching : putting the science of happiness to work for your clients, ISBN-13: 978-0-470-04246-5.
2- Lopez, S.J (2009). Encyclopedia of positive psychology, Wiley-Blackwell Publication. ISBN 978-1-4051-6125-1.
3- Snyder, C.R; Lopez, S.J (2002). Handbook of positive psychology, Oxford University Press.
4- Diener, E; R, Biswas-Diener (2008). Happiness: unlocking the mysteries of psychological wealth, Blackwell Publishing.
جذابیت کلاس درس و جلوگیری از خستگی معلم و دانش آموزان
هر معلمی با بالا رفتن تجربه اش پی خواهد برد که باید به برخی کارهای ضروری در کلاس درس توجه نماید ، بعضی اعمال را نباید انجام دهد، و خود را در کلاس برای دقایقی به جای شاگردان فرض نماید . تجربه نشان داده معلمانی که در کلاس درس فعالیت و تحرک بیشتری داشته ، به شغل خود علاقه و عشق می ورزند ، هدف های متنوعی دارند ، درگیری ها و جنگ اعصاب کمتری داشته باشند ، دیر تر از دیگران فرسوده و شکسته خواهند شد و همیشه به عنوان فردی شاداب و با نشاط و موفق در شغل خود نزد دیگران شناخته شده اند . در زیر به صورت خلاصه ، کارهایی که معمولا" در کلاس درس باعث جلب توجه دانش آموزان ، علاقمندی به درس و معلم و نشاط آنان میشود و برگفته از تجارب شخصی است ، ذکر می گردد .
با شنیدن نام " برنامه " یا " طرح درس " یا " طرحی برای مدیریت کلاس" ، اذهان به سراغ چندین صفحه کاغذ می رود که در آن با دقیقه و ثانیه ، ریز فعالیتها نوشته شده و به عبارتی ، معلم را در چهار چوب مقرراتی ، محصور می کند ، (و به این دلیل خیلی ها حتی در مورد آن هم صحبت نمی کنند) اما مقصود از داشتن برنامه ، ااما" با ثبت آن ( و چیزی شبیه به طرح درس معرفی شده در کتب روش تدریس ) ، یکسان نیست . موارد زیر در دوره ابتدایی تا دبیرستان اعمال شده است و تاثیرات شگرفی بر دانش آموزان داشته است :
- 1 به محض مشاهده علایم خستگی در دانش آموزان و حواس پرتی آنان ، جریان تدریس یا پرسش را قطع کرده و به آنها اجازه داده شود که از جای خود بلند شده ، کشش عضلانی داشته ، نفسی بکشند و دقایقی کوتاه آزاد باشند ( در این حال تحمل برخی مزه پرانی ها به هم در جلسات اول ، ضروری است و سپس عادت خواهند کرد ) ، اگر بدون توجه به خستگی دانش آموزان به تدریس یا پرسش ادامه دهیم ، در واقع کاری بیهوده و بی ثمر را دنبال خواهیم کرد .
-2 هیچگاه بدون اطلاع قبلی ، پرسش کلاسی یا امتحان کتبی برگزار نکنیم و حتی در جلسه قبل ، صفحات و نوع پرسش و حتی افرادی که از آنان پرسش شفاهی انجام می شود تلویحا" مشخص شوند و این صرفا" برای رفع حالت اضطراب دانش آموزان است ، برخی معلمان برای حالت " همیشه آماده باش بودن کلاس " توجهی به این نکته ندارند که امتحان یا پرسش بدون اطلاع قبلی ، از نظر دانش آموزان نوعی مچ گیری محسوب می شود . در رابطه با دانش آموزانی که از آنان پرسش به عمل می آید باید گفت معمولا" به سه دسته تقسیم می شوند و هر کسی تکلیف خود را خواهد دانست و در کنار آن پاسخ گویی داوطلبانه هم مد نظر قرار می گیرد و بدین ترتیب دانش آموزان تمایل بیشتری هم برای جواب دادن دارند و درگیری ها خیلی کمتر می شود .
- 3 حتما" قبل از تدریس درس جدید ، خلاصه مطلب قبلی برای دانش آموزان گفته شود و آنها را به هم ربط داد .
- 4 اگر وقت اضافه ای در کلاس موجود بود ، نباید گذاشت دانش آموزان از سرو کول هم بالا بروند بلکه به نحوی باید آنها را تحت آموزش قرار داد به عنوان مثال صحبت و تبادل نظر در مورد مسایل اجتماعی محل ست ، یا وضع مدرسه و غیره ، دانش آموزان اظهار نطر در جمع را خیلی دوست دارند .
- 5 طوری برنامه ریزی شده که هر جلسه با توجه به دوره تحصیلی و پایه ، حدود 3 تا 5 دقیقه یک رفتار نیکو اجتماعی فردی ، و یک روایت یا حدیث مرتبط با دانش آموزان در پایان کلاس ذکر می شود . دانش آموزان آن را یاداشت می کنند این موارد حتی در کلاس ریاضی و تاریخ و غیره هم امکان پذیر است و اگر حالت اظهار نظر پیدا کند ، از آن به عنوان روش تدریس " قضاوت به شیوه حقوقی" هم استفاده می شود .
- 6 با بهره گیری از روش ایفای نقش ( برای هر درسی امکان دارد) توسط دانش اموزان ، منظور خود و موضوع را سریعتر و بهتر به دانش آموزان منتقل کنید ، بهتر است جلسه قبل ، قرار ایفای نقش ، موضوعات و شرکت کنندگان مشخص شوند .
درباره این سایت